Property:Glossary-Usage
This is a property of type Text.
B
Rongzompa states in his commentary on the ''Guhyagarbha Tantra'',
དེ་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
།ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཟག་མེད་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་འོ།་།ཞེས་འདོད་དོ།
།ཟབ་མོ་ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ།
"The term *sugatagarbha is widely known in ordinary [scriptures] which claim that all sentient beings possess the cause of awakening [and] are endowed with the seed of incorruptibility. According to the profound [scriptures], it is called the ‘quintessence of awakening’ (*bodhigarbha) because the very nature of mind is awakening."
-Translated in David Higgins. ''The Philosophical Foundations of Classical rDzogs chen in Tibet: Investigating the Distinction Between Dualistic Mind (sems) and Primordial Knowing (ye shes)''. Wien: Arbeitskreis für Tibetische und Buddhistische Studien, Universität Wien, 2013, p. 177. +
K
དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གང་ལ་བསམ་ན་རྙེད་པར་[p.174]ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བཟུང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལ་བསམ་ན་དང༌། (Slob dpon zhi ba lha and Mkhan po kun dpal. Byang chub sems dpa'i spyod pa la 'jug pa rtsa ba dang 'grel pa. Khreng tu'u: Si khron mi rigs dpe skrun khang, 1990.) +
P
'''Sanskrit:'''
:saṃvṛtiḥ paramārthaś ca satyadvayam idaṃ matam
:buddher agocaras tattvaṃ buddhiḥ saṃvṛtir ucyate
::Śāntideva, ''Bodhicaryāvatāra'' 9.2
'''Tibetan:'''
:ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་སྟེ་
:འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་འདོད་
:དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་
:བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་བརྗོད་
::བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ 9.2 +
apratītya samutpanno dharmaḥ kaścin na vidyate<br>
yasmāt tasmād aśūnyo hi dharmaḥ kaścin na vidyate<br>
གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི།<br>།ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ།<br>
།དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི།<br>།ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།<br>
Nāgārjuna. ''Mūlamadhyamakakārikā'', XXIV.19 +
R
:དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གནས་ལུགས་ལ་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་སྟེ་དེ་ནི་རང་སྟོང་ངོ་། ཀུན་རྫོབ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དོན་དམ་སྟོང་པའི་དོན་དམ་གཉུག་མ་ནི་ནམ་ལང་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སྟོང་ངོ་།
::དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ གསུང་འབུམ་ལས་པོད་དྲུག་པ་༤༡༦ (འཛམ་ཐང་: ཕྱིའི་ལོ་༡༩༩༨)
+
S
'''Sanskrit:'''
:saṃvṛtiḥ paramārthaś ca satyadvayam idaṃ matam
:buddher agocaras tattvaṃ buddhiḥ saṃvṛtir ucyate
::Śāntideva, ''Bodhicaryāvatāra'' 9.2
'''Tibetan:'''
:ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་སྟེ་
:འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་འདོད་
:དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་
:བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་བརྗོད་
::བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ 9.2 +
T
संबुद्धकायस्फरणात् तथताव्यतिभेदतः<br>
गोत्रतश्च सदा सर्वे बुद्धगर्भाः शरीरिणः<br>
saṃbuddhakāyaspharaṇāt '''tathatā'''vyatibhedataḥ<br>
gotrataśca sadā sarve buddhagarbhāḥ śarīriṇaḥ<br>
E. H. Johnston as input by the University of the West <br>
<br>
།རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་།<br>
།དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང་།<br>
།རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན།<br>
།རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན།<br>
Dege, PHI, 111 +
Zimmerman, ''A Buddha Within'', 2002, p 40:
'''Sanskrit:''' eṣā kulaputra dharmāṇāṁ dharmatā / utpādād vā tathāgatānām anutpādād vā sadaivaite sattvās tathāgatagarbhā iti / (''Ratnagotravibhāgavyākhyā'' 73.11-12)
'''Tibetan:''' རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་
'''English:''' Son of good family, the True Nature (dharmatā) of the dharmas is this: whether or not tathāgatas appear in the world, all these sentient beings contain at all times a tathāgata. +
།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དང་པོར་ཡུལ་ཝཱ་ར་ཎཱ་སི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་རྣམ་པར་བསྟན་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ། སྔོན་ལྷར་གྱུར་བའམ། མིར་གྱུར་པ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བསྐོར་བ་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེའང་བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་ཆེས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེའང་བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་ལྡན་པ། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ནི་བླ་ན་མ་མཆིས་པ། སྐབས་མ་མཆིས་པ། ངེས་པའི་དོན་ལགས་ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་སོ།
::འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བཀའ་འགྱུར་སྡེ་དགེ་པར་ཕུད། Vol. 49, pages 48-49. +
a
'''Sanskrit:'''
:sattvā buddhā eva kiṃ tu āgantukamalāvṛtāḥ
:tasyāpakarṣanāt sattvā buddhā eva na saṃśayaḥ
::''Hevajra Tantra'', Part II 4.69
'''Tibetan:'''
:སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །
:འོན་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས། །
:དེ་ཉིད་བསལ་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད། །
::དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། +
k
In his ''Entering the Way of the Great Vehicle'', Rongzompa states,
ཐེག་པ་གོང་མའི་ཚུལ་ལས་ནི།་ཀུན་གཞིའི་མཚན་ཉིད་གདོད་མ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ་བལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྟེ་གསེར་གཡས་གཡོགས་པའམི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འདམ་དུ་སྦུབས་པ་བཞིན་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་མི་སྣང་བར་ཟད་དེལ་རང་བཞིན་ཉམས་པར་བྱས་པ་མེད་དོ།
"In the higher vehicles, the characteristic of the ālaya [''kun gzhi''] is that it is the primordial awakened mind [''bodhicitta'']. The afflictions and the imprints that lead to birth in the lower realms are adventitious obscurations, like oxide covering gold, or dirt covering a precious jewel. Although the buddha qualities are temporarily hidden, their nature is not defiled."
-Translated in Sam van Schaik. ''Approaching the Great Perfection: Simultaneous and Gradual Approaches to Dzogchen Practice in Jigme Lingpa's Longchen Nyingtig''. Boston: Wisdom Publications, 2004: p. 63.
In his ''Treasury of Words and Meanings'', Longchenpa defines four types of ''kun gzhi'':
the primordial universal ground (''ye don gyi kun gzhi''), the linking universal
ground (''sbyor ba don gyi kun gzhi''), the universal ground of varied karmic
propensities (''bags sna tshogs pa'i kun gzhi''), and the universal ground of the karmic propensities(-derived) body (''bag chags lus kyi kun gzhi'').
-David F. Germano and William S. Waldron. "A Comparison of Ālaya-Vijñāna in Yogācāra and Dzogchen." In ''Buddhist Thought and Applied Psychological Research: Transcending Boundaries''. New York: Routledge, 2006: p. 53. +
s
'''Sanskrit:'''
:rūpaṃ śūnyatā śūnyataiva rūpaṃ
:rūpān na pṛthak śūnyatā śunyatāyā na pṛthag rūpaṃ
::''Prajñāpāramitāhṛdaya''
'''Tibetan:'''
:གཟུགས་སྟོང་པའོ། སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ།
:གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ།།
::ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ +
z
:དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གནས་ལུགས་ལ་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་སྟེ་དེ་ནི་རང་སྟོང་ངོ་། ཀུན་རྫོབ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དོན་དམ་སྟོང་པའི་དོན་དམ་གཉུག་མ་ནི་ནམ་ལང་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སྟོང་ངོ་།
::དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ གསུང་འབུམ་ལས་པོད་དྲུག་པ་༤༡༦ (འཛམ་ཐང་: ཕྱིའི་ལོ་༡༩༩༨)
+