Kṣaṇasaṃpad: Difference between revisions
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 15: | Line 15: | ||
|Glossary-SimpleUsage=When we reflect in terms of causes, examples, or numerical comparison, it becomes clear that this precious human life, endowed with a full complement of eight '''freedoms and ten advantages''', is extremely difficult to obtain. ([[The Nectar of Manjushri's Speech]], pp 44.) | |Glossary-SimpleUsage=When we reflect in terms of causes, examples, or numerical comparison, it becomes clear that this precious human life, endowed with a full complement of eight '''freedoms and ten advantages''', is extremely difficult to obtain. ([[The Nectar of Manjushri's Speech]], pp 44.) | ||
|Glossary-Usage=དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གང་ལ་བསམ་ན་རྙེད་པར་[p.174]ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བཟུང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལ་བསམ་ན་དང༌། (Slob dpon zhi ba lha and Mkhan po kun dpal. Byang chub sems dpa'i spyod pa la 'jug pa rtsa ba dang 'grel pa. Khreng tu'u: Si khron mi rigs dpe skrun khang, 1990.) | |Glossary-Usage=དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གང་ལ་བསམ་ན་རྙེད་པར་[p.174]ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བཟུང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལ་བསམ་ན་དང༌། (Slob dpon zhi ba lha and Mkhan po kun dpal. Byang chub sems dpa'i spyod pa la 'jug pa rtsa ba dang 'grel pa. Khreng tu'u: Si khron mi rigs dpe skrun khang, 1990.) | ||
|Glossary-DefinitionPDB=kṣaṇasaṃpad. ( P. khaṇasampadā; T. dal ’byor; C. chana juzu; J. setsunagusoku; K. ch’alla kujok 刹那具足). In Sanskrit, lit. “fortunate moment,” or an “auspicious moment,” viz., “opportune birth” (see kṣaṇa), referring specifically to rebirth as a human being and under circumstances that permit access to the practice of the dharma. The Tibetan literally means “freedom and endowment” or “leisure and opportunity,” referring to an auspicious human birth. Indian texts enumerate eight conditions of “nonleisure” (such as rebirth as an animal) and ten conditions of opportunity (such as rebirth in a land where the dharma is present). | |||
|Glossary-DefinitionTDC=དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུའི་བསྡུས་མིང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། དལ་འབྱོར་དོན་ཆེན། | |Glossary-DefinitionTDC=དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུའི་བསྡུས་མིང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། དལ་འབྱོར་དོན་ཆེན། | ||
|Glossary-DefinitionDKTDC=སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་ཚུལ་ལ། སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐུབ་པ་ནི་ཧ་ཅང་གིས་དཀར་བ་ཡིན་ཏེ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཞེས་པ་ནི་དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་དགོས་ལ། མི་ལུས་ཐོབ་པའི་ནང་ནས་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ཡོངས་རྫོགས་ཚང་བ་ལྟ་ཞོག། བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་སྣ་གཉིས་གསུམ་འཛོམས་པ་ཡང་ཧ་ཅང་དཀར་བ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་དལ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དལ་བ་བརྒྱད་ནི། ༡༡ དུད་འགྲོར་མ་སྐྱེས་པ། ༢ མི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༣ དམྱལ་བར་མ་སྐྱེས་པ། ༤ སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་མ་ནར་བའི་ཡུལ་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༥ མཐའ་འཁོབ་གྱི་ཀླ་ཀློར་མ་སྐྱེས་པ། ༦ ལོག་ལྟ་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༧ གླེན་ལྐུགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༨ ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་མ་སྐྱེས་པ་བཅས་བརྒྱད་ཡིན། འབྱོར་པ་བཅུ་ནི། ༡ མི་ཡིན་པ། ༢ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ། དབང་པོ་ཚང་བ། ༤ ཕ་མ་བསད་པ་སོགས་མཚམས་(༡༡) མེད་ཀྱི་ལས་མ་བྱས་པ་༥ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་ཆོས་བྱེད་མཁན་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ཚང་དགོན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་རང་འབྱོར་ཟེར་༦ སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་ན་པ་༧ དེས་ཆོས་གསུངས་པ་༨ བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་གནས་པ་༩ བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་༡༠ ཆོས་བྱེད་མཁན་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་མཁན་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་གཞན་ངོས་ནས་ཚང་དགོས་པའི་ཆེ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་གནས་འབྱོར་ལྔ་ཟེར་ཞིབ་ཕྲ་(བཀའ་གདམས་ཀྱི་ལམ་རིམ་)དང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་(ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་)སོགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དམ་པ་ཚོས་མཛད་པའི་ལམ་འཁྲིད་རྣམས་ལ་གཟིགས་ | |Glossary-DefinitionDKTDC=སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་ཚུལ་ལ། སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐུབ་པ་ནི་ཧ་ཅང་གིས་དཀར་བ་ཡིན་ཏེ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཞེས་པ་ནི་དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་དགོས་ལ། མི་ལུས་ཐོབ་པའི་ནང་ནས་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ཡོངས་རྫོགས་ཚང་བ་ལྟ་ཞོག། བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་སྣ་གཉིས་གསུམ་འཛོམས་པ་ཡང་ཧ་ཅང་དཀར་བ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་དལ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དལ་བ་བརྒྱད་ནི། ༡༡ དུད་འགྲོར་མ་སྐྱེས་པ། ༢ མི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༣ དམྱལ་བར་མ་སྐྱེས་པ། ༤ སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་མ་ནར་བའི་ཡུལ་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༥ མཐའ་འཁོབ་གྱི་ཀླ་ཀློར་མ་སྐྱེས་པ། ༦ ལོག་ལྟ་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༧ གླེན་ལྐུགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༨ ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་མ་སྐྱེས་པ་བཅས་བརྒྱད་ཡིན། འབྱོར་པ་བཅུ་ནི། ༡ མི་ཡིན་པ། ༢ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ། དབང་པོ་ཚང་བ། ༤ ཕ་མ་བསད་པ་སོགས་མཚམས་(༡༡) མེད་ཀྱི་ལས་མ་བྱས་པ་༥ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་ཆོས་བྱེད་མཁན་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ཚང་དགོན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་རང་འབྱོར་ཟེར་༦ སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་ན་པ་༧ དེས་ཆོས་གསུངས་པ་༨ བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་གནས་པ་༩ བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་༡༠ ཆོས་བྱེད་མཁན་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་མཁན་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་གཞན་ངོས་ནས་ཚང་དགོས་པའི་ཆེ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་གནས་འབྱོར་ལྔ་ཟེར་ཞིབ་ཕྲ་(བཀའ་གདམས་ཀྱི་ལམ་རིམ་)དང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་(ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་)སོགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དམ་པ་ཚོས་མཛད་པའི་ལམ་འཁྲིད་རྣམས་ལ་གཟིགས་ | ||
}} | }} |
Revision as of 12:25, 27 September 2024
Key Term | kṣaṇasaṃpad |
---|---|
Hover Popup Choices | khaṇasampadā; dal 'byor; དལ་འབྱོར་; freedom and endowment; leisure and opportunity; freedoms and advantages |
In Tibetan Script | དལ་འབྱོར་ |
Wylie Tibetan Transliteration | dal 'byor |
Devanagari Sanskrit Script | क्षणसंपद् |
Romanized Sanskrit | kṣaṇasaṃpad |
Tibetan Phonetic Rendering | daljor |
Padmakara Translation Group | Freedoms and Advantages |
English Standard | freedoms and advantages |
84000 Glossary | དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།; perfect human birth |
Alternate Spellings | dal ba phun sum tshogs pa |
Term Type | Noun |
Source Language | Sanskrit |
Definitions | |
Princeton Dictionary of Buddhism | kṣaṇasaṃpad. ( P. khaṇasampadā; T. dal ’byor; C. chana juzu; J. setsunagusoku; K. ch’alla kujok 刹那具足). In Sanskrit, lit. “fortunate moment,” or an “auspicious moment,” viz., “opportune birth” (see kṣaṇa), referring specifically to rebirth as a human being and under circumstances that permit access to the practice of the dharma. The Tibetan literally means “freedom and endowment” or “leisure and opportunity,” referring to an auspicious human birth. Indian texts enumerate eight conditions of “nonleisure” (such as rebirth as an animal) and ten conditions of opportunity (such as rebirth in a land where the dharma is present). |
Tshig mdzod Chen mo | དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུའི་བསྡུས་མིང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། དལ་འབྱོར་དོན་ཆེན། |
Dung dkar Tshig mdzod Chen mo | སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་ཚུལ་ལ། སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐུབ་པ་ནི་ཧ་ཅང་གིས་དཀར་བ་ཡིན་ཏེ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཞེས་པ་ནི་དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་དགོས་ལ། མི་ལུས་ཐོབ་པའི་ནང་ནས་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ཡོངས་རྫོགས་ཚང་བ་ལྟ་ཞོག། བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་སྣ་གཉིས་གསུམ་འཛོམས་པ་ཡང་ཧ་ཅང་དཀར་བ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་དལ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་པ་བཅུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དལ་བ་བརྒྱད་ནི། ༡༡ དུད་འགྲོར་མ་སྐྱེས་པ། ༢ མི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༣ དམྱལ་བར་མ་སྐྱེས་པ། ༤ སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་མ་ནར་བའི་ཡུལ་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༥ མཐའ་འཁོབ་གྱི་ཀླ་ཀློར་མ་སྐྱེས་པ། ༦ ལོག་ལྟ་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་པ། ༧ གླེན་ལྐུགས་སུ་མ་སྐྱེས་པ། ༨ ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་མ་སྐྱེས་པ་བཅས་བརྒྱད་ཡིན། འབྱོར་པ་བཅུ་ནི། ༡ མི་ཡིན་པ། ༢ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ། དབང་པོ་ཚང་བ། ༤ ཕ་མ་བསད་པ་སོགས་མཚམས་(༡༡) མེད་ཀྱི་ལས་མ་བྱས་པ་༥ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་ཆོས་བྱེད་མཁན་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ཚང་དགོན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་རང་འབྱོར་ཟེར་༦ སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་ན་པ་༧ དེས་ཆོས་གསུངས་པ་༨ བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་གནས་པ་༩ བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་༡༠ ཆོས་བྱེད་མཁན་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་མཁན་ཡོད་པ་བཅས་ལྔ་ནི་གཞན་ངོས་ནས་ཚང་དགོས་པའི་ཆེ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་གནས་འབྱོར་ལྔ་ཟེར་ཞིབ་ཕྲ་(བཀའ་གདམས་ཀྱི་ལམ་རིམ་)དང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་(ལམ་རིམ་ཆེ་ཆུང་)སོགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དམ་པ་ཚོས་མཛད་པའི་ལམ་འཁྲིད་རྣམས་ལ་གཟིགས་ |
Simplified English Usage Example: | When we reflect in terms of causes, examples, or numerical comparison, it becomes clear that this precious human life, endowed with a full complement of eight freedoms and ten advantages, is extremely difficult to obtain. (The Nectar of Manjushri's Speech, pp 44.) |
Usage Example | དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གང་ལ་བསམ་ན་རྙེད་པར་[p.174]ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བཟུང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལ་བསམ་ན་དང༌། (Slob dpon zhi ba lha and Mkhan po kun dpal. Byang chub sems dpa'i spyod pa la 'jug pa rtsa ba dang 'grel pa. Khreng tu'u: Si khron mi rigs dpe skrun khang, 1990.) |